In 2013 heb ik in mijn intreerede als Lector World Class Performance aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) geprobeerd om een eenvoudig antwoord te geven op de vraag hoe World Class Organisaties bezig zijn met het organiseren van processen:
Mensen binnen World Class organisaties zijn gericht op het ontwikkelen en voortdurend versterken van doelgerichte, volgordelijke afhankelijkheden.
Graag wil ik dit uitleggen met een fictief voorbeeld:
Op een projectbijeenkomst stellen we vast dat er drie activiteiten uitgevoerd moeten worden door drie experts. De activiteiten kunnen elk, onafhankelijk van elkaar, uitgevoerd worden in twee dagen. We spreken af dat we over 10 dagen de volgende projectbijeenkomst hebben. De verleiding is groot om elke expert de ruimte te geven om zelf te beslissen wanneer de activiteit uitgevoerd gaat worden. Iedereen heeft dan de maximale speling. Een andere mogelijkheid is om de drie activiteiten conform het principe van ‘doelgerichte, volgordelijke afhankelijkheden’ te organiseren. In dat geval kijken de experts nauwkeurig naar de doelstelling die bereikt moet worden. Het moet helder zijn waarom die drie activiteiten over 10 dagen afgerond moeten zijn. Vervolgens kiezen ze een volgorde in de uit te voeren activiteiten. Dit kan de meest logische volgorde zijn, maar ook enkel gebaseerd op de agenda’s van de experts. Afspraak is nu dat de experts het werk, steeds voor een afgesproken tijdstip, aan elkaar doorgeven. Ze werken conform het estafettemodel. Mijn vermoeden is dat deze laatste mogelijkheid meer kans heeft om World Class resultaten op te leveren. Het belang van goed en op tijd presteren is nu helder voor elk van de experts. Iedere expert is nu een belangrijke schakel voor het totale resultaat. Er zal veel minder neiging tot uitstelgedrag zijn, een eigenschap waar toch minstens twee van de drie experts last van heeft. Ook kun je kwaliteitscontrole inbouwen: experts kunnen het werk van hun voorgangers controleren. Het is echter niet eenvoudig om de estafette-methode te realiseren…. Het is ook niet gemakkelijk om World Class te worden…
Tot zover het voorbeeld. Interessant is het om te onderzoeken of het ontwikkelen en versterken van sequentiële afhankelijkheden ook gewaardeerd wordt door mensen. Mijn vermoeden is dat dit zo is. Mensen willen graag samen-succesvol-zijn: gedeelde vreugd is dubbele vreugd. In de praktijk heb ik dit gezien bij een klein assemblagebedrijf. Toen ik er voor het eerst kwam, waren twee mensen onafhankelijk van elkaar bezig met het assembleren van eenvoudige producten. Toen ik later terugkwam, assembleerden ze in een kleine cel op een sequentiële manier. Ze vonden dat plezierig. En de productiemanager merkte op dat de productiviteit was verbeterd….
Jannes Slomp, 17 november 2025
ps. Mijn intreerede staat op downloads
